Veraldlega valdið hefur aldrei verið hlunnfarið af kirkjunni

Þótt mér þyki prestar Þjóð­kirkj­unn­ar allt of gírugir (það hefur ekki góð áhrif á vilj­ann til náms og starfa fyrir kirkj­una, að þeir geti makað þar krókinn með allt upp í á aðra millj­ón á mánuði fyrir prests­starfið, sem ætti að vera and­leg köllun og trúar­leg hug­sjón), þá fara ýmsir fram úr sjálfum sér og tiltækum heimildum fyrri alda, mörgum vel vottfestum, með fullyrðingum sínum.

Rangt er að fullyrða út í bláinn um að jarð­irnar hafi verið illa fengnar, þegar þær gengu til kaþólsku kirkjunnar.

Prestsseturjarðirnar voru raunar sjálfseignarstofnanir og urðu aldrei kóngseign. Hins vegar rændi siðbylt­ingarkóng­ur­inn klaustra­jörðunum og biskups­stóla­jörðunum (gífurlegum auðæfum, auk silfurs og gulls) og hirti af þeim tekjur í nokkrar aldir, en seldi allnokkrar þeirra um og upp úr 1800; eftir­stöðv­arnar af þeim öllum gengu beint til íslenzka ríkisins á öndverðri 20. öld (og um það tala kirkjuhatararnir aldrei).

En jarðeignir kirkju­stað­anna voru áfram tekju­lindir presta, þar til ríkið tók að sér 1907 að borga prestum laun beint úr ríkissjóði, en í staðinn fengi ríkið að nýta flestar þær jarðir og jafnvel selja úr þeim jarðasjóði, þótt það yrði samt að vera í samræmi við settar reglur (en því hlíttu ráðherrar ekki alltaf, hygluðu jafnvel vinum sínum og ættmennum með því að selja þeim jarðir á spottprís!).

Um 1997-8 verða þessar jarðir þinglýst ríkiseign, en upp á þá sátt, að áfram fengju prestarnir laun úr ríkissjóði.

Veraldlega valdið, hvort heldur konungarnir eða okkar fullvalda ríki, hefur aldrei verið hlunnfarið af kirkjunni, hvort heldur þeirri kaþólsku (sem sá líka um drjúgan hlut af allri samfélags­hjálp á miðöldum) eða þeirri lúthersku. Hins vegar hefur ríkið og konung­urinn öldum saman arðrænt kirkjuna.


« Síðasta færsla | Næsta færsla »

Bæta við athugasemd

Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband